AKSARAY ilinde Ağır Ceza Mahkemesi olarak 1. Ağır Ceza Mahkemesi ve 2. Ağır Ceza Mahkemesi olmak üzere iki adet Ağır Ceza Mahkemesi bulunmaktadır. Her iki Ağır Ceza Mahkemesi, Aksaray Merkez, Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy ve Sarıyahşi ilçeleri ile Ankara' ya bağlı Evren ve Şereflikoçhisar ilçe ve köylerinde, ilgili mahkemelerin görev alanıyla ilgili işlenen suçlara bakmaktadır.
Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan tahkikat neticesinde; Taammüden Adam Öldürmek, Adam Öldürmeye Teşebbüs, Zorla Kız Kaçırmak, Irza Geçmek, Alıkoymak, Uyuşturucu Madde Satmak, Resmi Evrakta Sahtekarlık, Zimmet, Rüşvet Alıp Vermek, Efrada Sui Muamele, Adli Görevi İhmal gibi TCK'nunda düzenlenen suçlar ile 213 sayılı Vergi Kanununa muhalefet, 1918 sayılı Kaçakçılık kanununa muhalefet gibi özel kanunlarda düzenlenen ve Ağır Ceza Mahkemesinin görevine giren suçlarla ilgili olarak, tanzim olunan iddianame ile Ağır Ceza Mahkemesine kamu davası açılır.
466 sayılı kanun hükümlerince haksız tutuklamadan kaynaklanan tazminat istemleri ile ilgili olarak, Ağır Ceza Mahkemesine verilen dilekçe ile dava açılabilir. Mahkemeye gelen iddianame veya dava dilekçesi, mahkeme kaleminde duruşma ön hazırlığı tamamlanarak, duruşma günü verilir. Verilen duruşma gününde yargılama süreci başlatılır. Mahkemece olaya ilişkin deliller toplandıktan sonra, verilen kararın tebligat ve kesinleşme işlemi, Mahkeme Yazı İşleri Müdürü tarafından yerine getirilip, bu işlemler tamamlandıktan sonra kararın infazı için yeniden Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. Mahkemece verilen kararlar Yargıtay yolu açık olarak verilir. Bu kararları tarafların ve Cumhuriyet Savcısının temyiz hakkı bulunmaktadır. Temyiz işlemi dilekçe ile Mahkemeye bildirilmesi halinde dosya incelenmek üzere, üst dereceli yüksek mahkeme olan Yargıtay'a gönderilir.
15 yıl ve daha fazla ağır hapis cezası verilen dosyalar taraflarca talep edilmese bile resen incelenmesi için Yargıtay'a gönderilir. Mahkemece verilen bazı kararlar itiraza tabi kararlardandır. Mahkemede verilen itiraza tabi kararların itiraz mercii en yakın Ağır Ceza Mahkemesi olan NEVŞEHİR Ağır Ceza Mahkemesidir.